ពង្រីកតម្លៃនៃព្រែកជីកវិញតេ

ក្នុងអំឡុងដំណើរការបង្កើតនិងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដីភាគខាងត្បូងរហូតមកដល់ថ្ងៃបង្កើតខេត្តអានយ៉ាង ចូវដុក តែងតែជាបុរេបន្ទាយសំខាន់ ជាកន្លែងបង្ហាញពីឆន្ទះ និងបញ្ញារបស់បុព្វការីជនអំពីផែនការរានទឹកដីនិងរក្សាទឹកដី។ រហូតមកដល់ពេលនេះ នៅតែដិតជាប់ ដានស្នាដៃប្រវត្តិសាស្ត្រជានិច្ច តាមរយៈសំណង់ជាច្រើន។ក្នុងនោះ ព្រែកជីកវិញតេជាសំណង់ធារាសាស្ត្រដ៏សំខាន់បំផុតនៃតំបន់ភាគនិរតីនិងអានយ៉ាងចាប់តាំងពីសតវត្សទី ១៩។

ព្រែកជីកវិញតេ បានបង្កើតកំណត់ត្រាជា “ព្រែកជីក​ក្នុង​តំបន់​ព្រំដែនវែងជាងគេនៅតំបន់ព្រំដែនវៀតណាម”

យោងតាមលោក ឡេហុងក្វាង សមាជិកគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្ស លេខាបក្ខភាគខេត្តអានយ៉ាងថា ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រែកជីកវិញតេ តែងតែដើរតួនាទីយ៉ាង​​​សំខាន់ក្នុងទិដ្ឋភាពជាច្រើន។ សំណង់​នេះគឺជាផ្លូវចរាចរណ៍ដ៏សំខាន់មួយ តភ្ជាប់តំបន់ និងបង្កើតលក្ខខណ្ឌអំណោយផលសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនទំនិញ នាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ប្រជាជនក្នុងតំបន់។ ​ជា​បណ្តាញ​ផ្គត់ផ្គង់​ទឹកសាប ដីល្បាប់​សម្រាប់​វាលស្រែ​នៃ​ខេត្តអានយ៉ាង តំបន់ចតុកោណឡុងស្វៀន និង​តំបន់​ទាំងមូល​ដែល​នៅ​ជាប់​នឹង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ព្រែក​ជីក​វិញ​តេ ដើរតួនាទីជាខ្សែការពារធម្មជាតិដ៏រឹងមាំ ការពារព្រំដែនភាគនិរតីនៃមាតុភូមិ។

លោកសាស្ត្រាចារ្យរង បណ្ឌិត ត្រាន់ឌឹកគឿង ប្រធានសមាគមវិទ្យាសាស្ត្រប្រវត្តិសាស្ត្រវៀតណាមបានអធិប្បាយថា៖ “ព្រែកជីកវិញតេ មានអាយុកាល ២០០ ឆ្នាំទៅហើយ ហើយនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើន។ ជាដំបូងនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍អំណោយ​ផល​ដល់កសិករនៅតំបន់វាលទំនាបទន្លេគឺវឡុង នៅ​តំ​បន់​ឆ្លង​កាត់ ជួយពួកគេធ្វើការងារធារាសាស្រ្ត ដើម្បីបម្រើដល់ផលិតកម្មកសិកម្មនិង បង្កើតផ្លូវទឹក​ដ៏សំខាន់​មួយ​​តាមរយៈនោះសឲ្យឃើញថា ព្រែកជីកវិញតេ បង្ហាញនូវចក្ខុវិស័យយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ស្តេចរាជ្ជកាល ង្វៀន សម័យ​​ដើម នាំមកនូវតម្លៃសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ វប្បធម៌ សង្គម និងប្រវត្តិសាស្ត្ររហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ”

លោកសាស្ត្រាចារ្យរង កបណ្ឌិត ង្វៀនវ៉ាន់ញាត់ អគ្គលេខាធិការរងនៃសមាគមវិទ្យាសាស្ត្រប្រវត្តិសាស្ត្រវៀតណាមបានមានប្រសាសន៍ថា វិញតេ គឺជាព្រែក​ជីក​ធំ​​ជាងគេនៅអានយ៉ាង ដែលជាព្រែកមួយក្នុងចំណោម​ព្រែក​ធំៗទាំងបួននៅភាគខាងត្បូង។ នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៦ ដោយដឹងយ៉ាងច្បាស់នូវតួនាទីសំខាន់របស់​ព្រែក​ជីកនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី វ៉វ៉ាន់គៀត បានសម្រេចចិត្តបើកបំបែកព្រែក T5 - ទ្វឺនថុង (ក្រោយមកហៅថា​ព្រែក វ៉វ៉ាន់គៀត) ប្រវែង ៣៦,៧ គីឡូម៉ែត្រ ដោយ​​​នាំទឹកសាបពីព្រែកមេវិញតេ ឆ្លងកាត់ តំបន់ចតុ​កោណ​ឡុងស្វៀន ចេញទៅ​ដល់សមុទ្រ​ខាង​លិច។ “ដោយ​សារមានប្រព័ន្ឋព្រែកនេះ ការធ្វើអាជីវកម្ម​នៅ​ចតុ​កោណឡុងស្វៀន បន្ទាប់ពីរយៈពេល ១០ឆ្នាំ (១៩​៨០​១៩៩៩) ទទួលបានជោគជ័យ រួមចំណែកយ៉ាង​ជោគជ័យក្នុងការនាំយកបរិមាណផលស្រូវរបស់អានយ៉ាងទៅកាន់ក្រុមកំពូលក្នុងប្រទេស" - ប្រសាស​ន៍​របស់​​លោកសាស្ត្រាចារ្យរង បណ្ឌិត ង្វៀនវ៉ាន់ញាត់

ព្រែកជីកវិញតេ នាំចូវដុក ពីមូលដ្ឋានយោធា ជាជំហានៗក្លាយជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចប្រសព្វតភ្ជាប់ហាទៀន (ខេត្ត គៀនយ៉ាង) ជាមួយមម្ពុជា វិញថាញ យ៉ាឌិញ ផ្លាស់ប្តូរតំបន់ដីចតុកោណឡុងស្វៀន ពីដី​ចោល​ទំនេនិងជ្រាបជាតិជូធ្ងន់ធ្ងរទៅជា តំបន់ផលិតកម្មដ៏សម្បូរបែប ដែលជាតំបន់ផលិតស្បៀងអាហារដ៏​ចំ​ណុច​​នៅក្នុងតំបន់វាលទំនាបទន្លេគឺវឡុង និងក្នុង​ប្រទេសទាំងមូល។ ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ ព្រែក​ជីក​វិញ​តេ ផ្តល់ជូនជាអេកូឡូស៊ី ប្រវត្តិសាស្ត្រ - វប្បធម៌ លើ​គោក - ក្រោមទឹក រួមចំណែកក្នុងការធ្វើពិពិធកម្ម​ទម្រង់​ទេសចរណ៍ក្នុងមូលដ្ឋាន” - លោក ឡេហុងក្វាង លេខាបក្ខភាគខេត្តអានយ៉ាងសង្កត់ធ្ងន់។

“ក្រោយរយៈពេល ២៧ ឆ្នាំ ព្រែក វ៉វ៉ាន់គៀត គឺជាផ្លូវទឹកដ៏សំខាន់តភ្ជាប់ព្រែកជីកវិញតេ រត់តាមព្រំដែន​​ជាមួយប្រទេសកម្ពុជា ចុះទៅកាន់សមុទ្រ​គៀន​យ៉ាង។ អាស្រ័យដោយបានព្រែក វ៉វ៉ាន់គៀត ប្រជាជន​បាន​ដឹកជញ្ជូន និងជួញដូរទំនិញបានយ៉ាងងាយស្រួល។ នៅលើគោកជាផ្លូវក្រាលកៅស៊ូអន្តរខេត្តត្រង់ភ្លើង មានផ្ទះនៅជិតគ្នា។ ជាកុលបុត្រស្រុកកំណើតចូវដុក ខ្ញុំមានមោទនភាព និងដឹងគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះ​បុព្វ​​ការីជនដែលមានសគុណកាប់ឆ្ការ រានទឹករានដី។  ទឹក​ហូរលើវាលស្រែនាំមកនូវដីល្បាប់ ធ្វើឲ្យ ដីមានជីវជាតិគ្រប់គ្រាន់ បង្កើនផលិតភាព និងគុណភាពស្រូវ។ ជីវិតរបស់ប្រជាជនក៏កាន់តែ ប្រសើរឡើង” - លោក ង្វៀន​វ៉ាន់ញៀន មានអារម្មណ៍​រីករាយ

ដើម្បីបន្តពង្រីកនូវតម្លៃព្រែកជីកវិញតេ លោក ឡេ​ហុងក្វាង លេខាបក្ខភាគខេត្តអានយ៉ាង បានអំពាវនាវដល់គ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ផ្នែក អង្គការមហាជន កម្មា​ភិ​បាល​ បក្ខជន និងប្រជាជននៅក្នុងខេត្ត បន្តលើ​ពង្រីក​សមិទ្ធិផលដែលបុព្វបុរសបានបន្សល់ទុក សាមគ្គី ខិតខំសម្រេចបានសមិទ្ធិផលធំធេងនិងទូលំទូលាយជាងទៀតក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គម។ រក្សា​សន្តិ​សុខ​​ការពារជាតិ កសាងប្រព័ន្ធនយោបាយស្អាតស្អំ និងរឹងមាំ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ អភិរក្ស និងពង្រីកប្រពៃ​ណី​ប្រត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌ លើកកម្ពស់ជីវភាពខាងសម្ភារៈ និងស្មារតីរបស់ប្រជាជន កសាងស្រុក​កំណើត​អាន​យ៉ាង កាន់តែសម្បូរបែប ស្រស់ស្អាត និង​អារ្យ​ធម៌​។​

ព្រែកជីកវិញតេ ស្តេចយ៉ាឡុង ជាអ្នកបញ្ជាឲ្យជីក ចាប់ពីឆ្នាំ ១៨១៩ និងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ ១៨២៤ ដែល​បញ្ជាផ្ទាល់ដោយលោកមេទ័ព ថ្វយង៉ុកហូវ (ពោលគឺ ង្វៀន​វ៉ាន់ថ្វយ)។ ប្រវែង ៩១គីឡូម៉ែត្រ ទទឹង ៣០ម៉ែត្រ ជម្រៅ ២,៥៥ម៉ែត្រ ព្រែកនេះត្រូវបានជីក​ឡើងដោយកម្លាំងមនុស្ស។ សំណង់នេះគឺជាសក្ខីភាពមួយ​ដ៏ឧឡារិកចំពោះភាពច្នៃប្រឌិត និងភាពប៉ិនប្រសប់របស់ប្រជាជនវៀតណាមក្នុងការយកសញ្ជ័យលើធម្មជាតិ បង្ហាញពីចក្ខុវិស័យយុទ្ធសាស្ត្ររបស់​រាជ្ជ​កាល​ង្វៀន រួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ទំនាក់ទំនងការទូត និងពង្រឹងកម្លាំងសន្តិសុខការពារជាតិនៅតំបន់ព្រំដែន​ឆ្ងាយនៅភាគនិរតីនៃមាតុភូមិ ថ្មីៗនេះ ក្នុងឱកាស​​រម្លឹកខួបលើកទី ២០០ឆាំ្នបញ្ចប់ព្រែកជីកវិញតេ អង្គការកំណត់ត្រាវៀតណាម (VietKings) បានប្រគល់​​សេចក្តីសម្រេចបង្កើតកំណត់ត្រាវៀតណាម ដោលើកតម្កើងព្រែកជីកវិញតេ ជា“ព្រែកជីក​ដោយដៃ​​វែង​​បំផុត​នៅតំបន់ព្រំដែននៃប្រទេសវៀតណាម”៕

ប្រែ៖ ណារីពៅ